Ναός Αγίας Μαρίνας - Αγίου Παντελεήμονος
ΝΑΟΣ ΑΓΙΑΣ ΜΑΡΙΝΑΣ - ΑΓΙΟΥ ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΟΣ

Ναός Αγίας Μαρίνας - Αγίου Παντελεήμονος

Οι δύο συνενωµένοι καµαροσκεπείς ναοί κατασκευάσθηκαν σε διαφορετικές εποχές, στην περίοδο της Βενετοκρατίας. Παλαιότερος είναι ο νότιος ναός που τιµάται στον Άγιο Παντελεήµονα. Αργότερα προστέθηκε ο βόρειος ναός που είναι αφιερωµένος στην Αγία Μαρίνα. Εκτός του ότι οι δύο ναοί επικοινωνούν εσωτερικά µεταξύ τους, έχουν και κοινό καµαροσκεπή νάρθηκα. Στο νότιο τµήµα του νάρθηκα διατηρείται ένα µικρό τµήµα τοιχογραφικού διακόσµου. Πρόκειται για εξαιρετικό δείγµα της µνηµειακής ζωγραφικής της Κρήτης στα τέλη του 14ου ή τις αρχές του 15ου αι. 

Ο χώρος λειτούργησε ως Μονή της Αγίας Μαρίνας κατά τα χρόνια της ύστερης βενετοκρατίας. Σε συµβολαιογραφική πράξη του νοτάριου και ιερέα του Καβουσίου παπα-Ανδρέα Γαλανού του έτους 1621 αναφέρεται ότι ο ενετός άρχοντας Ανδρέας Μουδάτσος παραχωρεί «το µοναστήρι της Αγίας Μαρίνας µε την εκκλησία του, τα τρία κελλιά και όλα τα υπάρχοντά του στον µοναχό Γεράσιµο Καλύβα, λεγόµενο ∆υνέρη, τοποθετώντας τον στη θέση του µοναχού Νικόδηµου Σγουράφου, που φόνευσαν». Πέντε χρόνια αργότερα, τον Φεβρουάριο του 1626, µετά το θάνατο του Καλύβα, το παραχωρεί στον ιερέα παπα-Μανώλη ∆ακανάλη, για να ακυρώσει το συµβόλαιο τον Σεπτέµβριο του 1626 και να δωρίσει το µοναστήρι στο Μοναχό Γεννάδιο Πατσιδιώτη µε σχεδόν τους ίδιους όρους. Ο ναός, που σήµερα ανήκει στην Ενορία Επάνω Χωριού, πανηγυρίζει στις 17 Ιουλίου, ηµέρα µνήµης της Αγίας µεγαλοµάρτυρος Μαρίνης, και θεωρείται από τα µεγαλύτερα πανηγύρια της περιοχής της Ιεράπετρας, αλλά και στις 27 Ιουλίου, ηµέρα µνήµης του Αγίου µεγαλοµάρτυρος Παντελεήµονος του ιαµατικού.