Ναός Αγίου Γεωργίου στο Αόρι (Καλαφατιανά)
ΝΑΟΣ ΑΓΙΟΥ ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΣΤΟ ΑΟΡΙ (ΚΑΛΑΦΑΤΙΑΝΑ)

Ναός Αγίου Γεωργίου στο Αόρι (Καλαφατιανά)

Ο ναός του Αγίου Γεωργίου βρίσκεται σε απομονωμένη μοναστικού χαρακτήρα τοποθεσία. Πρόκειται για έναν απέριττο μονόχωρο καμαροσκεπή ναό, η βόρεια πλευρά του οποίου είναι σε επαφή με την βραχώδη πλαγιά. Προφανώς πρόκειται για καθολικό μικρού μοναστηριού καθώς είναι γνωστό ότι στην συγκεκριμένη περιοχή άκμασε ο μοναχισμός. 

Στο παρελθόν ο ναός είχε ερειπωθεί και ανακατασκευάστηκε στον ίδιο ακριβώς τύπο. Εξωτερικά το μόναδικό στοιχείο που προξενεί κάποιο ενδιαφέρον είναι ένας περίτεχνος λαξευτός διακοσμητικός ρόδακας πάνω από την είσοδο, πιθανότατα σε δεύτερη χρήση. 

Στο εσωτερικό διατηρούνται αξιόλογες τοιχογραφίες στην κάτω στάθμη της βόρειας πλευράς η οποία λόγω της επαφής της με τον βράχο δεν κατέρρευσε. Σε μεγαλύτερο ύψος σώζεται ο διάκοσμος στον δυτικό και τον ανατολικό τοίχο που δεν συμπαρασύρθηκαν όταν κατέπεσε η καμάρα. 

Αν και αποσπασματικές, οι διατηρούμενες τοιχογραφίες είναι αρκετές ώστε να κατανοήσουμε την αρχική οργάνωση του διακόσμου. Στην καμάρα κυριαρχούσε ο χριστολογικός κύκλος, ο οποίος χάθηκε οριστικά. Αυτό πιστοποιείται από την παράσταση του Ευαγγελισμού που έχει διατηρηθεί ανατολικά στο μέτωπο της κόγχης του Ιερού Βήματος μαζί με τη Φιλοξενία του Αβραάμ. Στην αμέσως κατώτερη ζώνη όμως διατηρούνται έξι παραστάσεις από τον βίο του Αγίου Γεωργίου. Χαμηλότερα η κάτω ζώνη των ολόσωμων μορφών σώζεται σχεδόν ακέραιη και σε καλύτερη κατάσταση διατήρησης, με εξαίρεση τον νότιο τοίχο. Εκτός από τους ιεράρχες στο Ιερό Βήμα, τον Χριστό και τη Θεοτόκο καθώς και τρεις έφιππους αγίους (Γεώργιος, Δημήτριος, Θεόδωρος), εντύπωση προκαλεί η παράταξη των ολόσωμων μορφών στον δυτικό τοίχο. Εκεί, εκτός από τον Άγιο Αντώνιο, εικονίζονται τέσσερις αγίες, αφού το μικρό μοναστικό καθίδρυμα ήταν τόπος ασκήσεως γυναικών, δηλ. γυναικείο μοναστήρι, όπως αναφέρουμε παρακάτω.  

Η τέχνη των τοιχογραφιών αυτών είναι πραγματικά εντυπωσιακή με έντονα εκφραστικά στοιχεία, αλλά δεν μπορούν να χρονολογηθούν με ασφάλεια καθώς μία επιγραφή που διατηρείται στην πρόθεση δεν είναι αναγνώσιμη. Με βάση τα τεχνοτροπικά χαρακτηριστικά θα μπορούσαν να χρονολογηθούν στον 14ο αιώνα.

Στο υπ᾽ αριθ. 239/3 Ιανουαρίου του έτους 1543 νοταριακό έγγραφο του νοταρίου Ιεράπετρας Ιωάννου Ολόκαλου, που αφορά στη Διαθήκη του Ηγουμένου της Μονής Αγίας Παρασκευής στο Ψαθί Φιλοθέου Νταβράδου, ο ναός αναφέρεται ως «ης τον Μεγαν Γεόργιον στου Καλαφάτη» και «στον Μεγαν Γεόργιον, στο χορίων Καλαμαύκα, όπου ηνηε η καλογραδες».