O Aρχιερατικός Εσπερινός της εορτής του Αγίου Αντωνίου στον ομώνυμο μεταβυζαντινό Ιερό Ενοριακό Ναό του Κουτσουρά

Με ιδιαίτερη λαμπρότητα τελέσθηκε το απόγευμα της Δευτέρας 16 Ιανουαρίου 2023 ο Μέγας πανηγυρικός Αρχιερατικός Εσπερινός της εορτής της μνήμης του Αγίου Αντωνίου στον φερώνυμο μεταβυζαντινό τοιχογραφημένο Ιερό Ενοριακό Ναό του Κουτσουρά Ιεράπετρας.

O Σεβ. Μητροπολίτης Ιεραπύτνης και Σητείας κ. Κύριλλος, περιστοιχούμενος από Εφημερίους της περιοχής, χοροστάτησε κατά την ακολουθία του Εσπερινού, ευλόγησε τους προσφερόμενους άρτους και κήρυξε επίκαιρα τον θείο λόγο.

Στο σύντομό κήρυγμά του πριν την απόλυση, αναφέρθηκε στη ζωή και τις αρετές του Μεγάλου Καθηγητή της Ερήμου και των μοναστών, και υπογράμμισε ότι ο Όσιος Αντώνιος υπήρξε οικιστής της ερήμου και θεμελιωτής του αναχωρητικού και ασκητικού βίου, όχι επειδή αποστρεφόταν τους άλλους ανθρώπους, αλλά από πόθο για την ιερά ησυχία και τη συνάντησή του με τον Κύριό μας Ιησού Χριστό. Αφού πρώτα μοίρασε στους φτωχούς τα υπάρχοντά του έφυγε στην έρημο όπου, με τη Χάρη του Θεού, νίκησε τους φοβερούς πειρασμούς και το σκληρό πόλεμο των δαιμόνων. Όπως τόνισε, ο Μέγας Αντώνιος έζησε σε απόλυτη ησυχία και έφθασε σε ύψη πνευματικής τελειώσεως, και χάρη σ’ αυτόν η έρημος κατοικήθηκε από πλήθος μοναχών που προσπαθούσαν να μιμηθούν την αγγελική ζωή.

Τέλος ο Σεβασμιώτατος αναφέρθηκε στην αξία της άσκησης στη ζωή του χριστιανού και ευχήθηκε όλοι να προσπαθήσουμε να διδαχθούμε από το ασκητικό φρόνημα και τον οσιακό βίο των 105 ετών του τιμωμένου αγίου, τον οποίο έχει καταγράψει ο Μέγας Αθανάσιος, και που οδηγεί στην τελειότητα της χριστιανικής ζωής

Στον Αρχιερατικό Εσπερινό της πανηγύρεως του Ιερού Ενοριακού Ναού Αγίου Αντωνίου Κουτσουρά έλαβαν μέρος ο Αιδεσιμολ. Πρωτ. Ιωάννης Νεστοράκης, Εφημέριος της Ενορίας Μαύρου Κολύμπου και Αρχιερατικός Επίτροπος Στ΄ Αρχιερ. περιφέρειας, ο Αιδεσιμ. Πρωτ. Σαββας Λιναρδάκης, Εφημέριος της Ενορίας Παναγίας Ελεούσας Ιεράπετρας και Αρχιερατικός Επίτροπος Β΄ Αρχιερ. περιφέρειας, ο Αιδεσιμ. Οικονόμος π. Μηνάς Κρητικός, Εφημέριος της πανηγυρίζουσας Ενορίας, και ο Διάκονος Θεμιστοκλής Μπεϊνάς, ενώ τους ύμνους άπεδωσε ο Πρωτοψάλτης κ. Ιωάννη Αρώνη, Δ/ντής της Σχολής Βυζαντινής Μουσικής της Ιεράς Μητροπόλεως «Άγιος Ανδρέας ο Κρήτης». 

Εκκλησιάστηκαν πολλοί ευσεβείς χριστιανοί της περιοχής, ανάμεσα στους οποίους ήταν ο Δήμαρχος Ιεράπετρας κ. Θεοδόσιος Καλαντζάκης, ο πρ. Δήμαρχος Σητείας κ. Θεόδωρος Πατεράκης, οι Αντιδήμαρχοι Ιεράπετρας κ. Εμμανουήλ Βρυγιωνάκης και Νεκτάριος Παπαδάκης, η Πρόεδρος της ΚΟΙΝΩ.ΠΟΛΙΤΙ.Α του Δήμου Ιεράπετρας κ. Μαρία Σακκαδάκη κ.α.

Ὁ ἱερός ναός τοῦ Ἁγίου Ἀντωνίου στόν Κουτσουρᾶ, 
τοῦ Γεωργίου Φουστέρη, Δρ. Ἀρχαιολογίας

Ὁ μικρός καμαροσκέπαστος ναός τοῦ Ἁγίου Ἀντωνίου στόν Κουτσουρά εἶναι ἕνα σημαντικό βυζαντινό μνημεῖο πού βρίσκεται σέ μεγάλο πλάτωμα μέσα στίς νότιες παρυφές τοῦ οἰκισμοῦ.

Μέχρι πρόσφατα ἦταν ἐπιχωμένος ἀπό τή βόρεια καί ἀνατολική του πλευρά μέ ἀποτέλεσμα οἱ τοιχογραφίες πού κοσμοῦν τό ἐσωτερικό του νά εἶναι ἐξαιρετικά ἐπιβαρυμένες ἀπό τήν ὑγρασία. Πρόσφατα ἡ Ἀρχαιολογική Ὑπηρεσία ἐλευθέρωσε τόν ναό ἀπό τήν ἐπίχωση ὥστε περιοριστεῖ ἡ ἐπιβάρυνση τῶν τοιχογραφιῶν καί νά δημιουργηθοῦν οἱ προϋποθέσεις γιά μία ἀποτελεσματική συντήρησή τους. Στό ἐσωτερικό του ναοῦ διατηροῦνται τοιχογραφίες πού στό μεγαλύτερο μέρος τῶν ἐπιφανειῶν του. Ὡστόσο, οἱ ρηγματώσεις, τά ἅλατα καί ἡ αἰθάλη τίς ἔχουν καταστήσει ἐξαιρετικά δυσδιάκριτες, μέ ἀποτέλεσμα ἀρκετές παραστάσεις καί οἱ περισσότερες μεμονωμένες μορφές νά μή μποροῦν νά ἀναγνωριστοῦν. 

Ἐκτός ἀπό τήν καθιερωμένη ζώνη τῶν ὁλόσωμων ἁγίων πού περιτρέχει τόν ναό, τό εἰκονογραφικό πρόγραμμα περιλαμβάνει παραστάσεις ἀπό τόν χριστολογικό κύκλο. Στόν χῶρο τοῦ Ἱεροῦ ὑπάρχει ἡ Κοινωνία τῶν Ἀποστόλων σέ δύο τμήματα (Μετάληψη καί Μετάδοση) παράσταση πού σπάνια περιλαμβάνεται σέ μικροῦ μεγέθους ναούς καί ἐκφράζει τήν ὑψηλή θεολογική παιδεία τῶν κτητόρων καί τῶν εἰκονογράφων. Στόν βόρειο τοῖχο, στήν κάτω ζώνη τῶν ὁλόσωμων Ἁγίων ὑπάρχει καί τό σπάνιο θέμα τῆς Θεοτόκου, ἡ ὁποία ὁδηγεῖ τόν μικρό Χριστό ὡς μαθητή στόν Ἰωάννη τόν Πρόδρομο.

Στό βαθμό πού ἡ κακή κατάσταση τοῦ διακόσμου μᾶς ἐπιτρέπει σέ ὁρισμένα μόνον σημεῖα νά ἀντιληφθοῦμε, οἱ τοιχογραφίες τοῦ μικροῦ αὐτοῦ ναοῦ ἔχουν ἀρκετά καλή ποιότητα καί χρονολογοῦνται στήν ὕστερη βυζαντινή περίοδο.